به گزارش «خودروشناس» به نقل از دنیای خودرو، صنعت خودروسازی طی 5 ماه گذشته و با شروع سال 97 دچار تغییرات و کشمکشهای بسیاری شده است. در این مدت تقریبا بسیاری از تجربه های سالهای قبل خود را مرور کرده و البته شاهد اتفاقات جدید هم بوده است. صنعت خودرو با برجام به ثبات رسید و در طول سالهای 94، 95 و 96 شاهد افزایش تیراژ خودروسازان بود، به‌طوری که بسیاری معتقد بودند در سال 97 رکورد تیراژ در صنعت خودرو شکسته خواهد شد و خودروسازان میتوانند یکمیلیون و 651 هزار دستگاه خودرو تولیدشده در سال 90 را که بیشترین آمار تولید در تاریخ صنعت خودرو بوده است، بشکنند.
خودروسازان در سال گذشته یکمیلیون و 534هزار دستگاه انواع خودرو را تولید کردند تا همه مطمئن شوند که سال جاری سال شکست رکورد تولید خودرو خواهد بود. اتفاقات سال جاری باعث شد تا شاید ورق برای خودروسازان برگردد و خودروسازان حتی در دو ماه خرداد و تیرماه سال جاری با افت تولید همراه شوند. بدون شک بحران ارزی و مساله خروج آمریکا از برجام و به تبع آن خروج شرکای اروپایی و آسیایی خودروسازان از کشور بیشترین ضربه را به تولید خودرو در کشورمان وارد کرد.
براساس جدیدترین آمار منتشرشده در تیرماه امسال تولید انواع خودرو از ۱۲۸هزار و ۷۴۷ دستگاه در تیرماه سال گذشته به ۹۹هزار و ۴۱۴ دستگاه کاهش یافت. در این مدت تولید انواع سواری با افت ۲۳درصدی همراه بود و از ۱۲۰هزار و ۵۹۹ دستگاه در تیرماه ۱۳۹۶ به ۹۲هزار و ۹۱۲ دستگاه رسید. این کاهش فروش در خردادماه نیز گریبانگیر صنعت خودرو بود و در مجموع خودروسازان 108هزاردستگاه انوع خودرو را تولید کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهش 26هزار دستگاه خودرو را شاهد بودیم که نشاندهنده کاهش 19درصدی تولید بوده است. با این حال، رئیس هیات‌عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران براساس رشد 29درصدی تولید در دو ماهه نخست سال جاری، میگوید: «تولید خودرو در سال 97 با مشکل مواجه نخواهد شد و در مجموع چهار ماه نخست سال جاری، رشد یک درصدی تولید را شاهد بودهایم.» منصور معظمی میافزاید: «در چهار ماهه ابتدایی سال 97 نسبت‌به مدت مشابه سال گذشته یک درصد افزایش تولید خودرو و سال گذشته نیز افزایش تولید قابل‌توجهی نسبت به سال 95 داشتیم.»
در دو ماه گذشته به ترتیب 23 و 19درصد کاهش تولید وجود داشته و تنها به لطف دو ماه فروردین و اردیبهشت است که هنوز هم تراز تولید تنها با یک درصد به سمت مثبت سنگینی میکند. خودروسازان در فروردین ماه سال جاری 12هزار دستگاه خودرو بیشتر نسبت به مدت مشابه سال قبل تولید کردند. این وضعیت در اردیبهشتماه هم تکرار شد و خودروسازان این بار رشد 39درصدی را تجربه کردند و چیزی حدود 42هزار دستگاه خودرو نسبت به اردیبهشتماه سال گذشته بیشتر خودرو تولید کردند. افت تولید خودروسازان به دلیل بحث تحریمهای بانکی آمریکا و تامین نشدن به‌موقع قطعات به دلیل بالارفتن قیمت ارز و در اختیار نگذاشتن ارز دولتی از سوی دولت به خودروسازان و تامین‌کنندگان قطعات اتفاق افتاد. موضوعی که باعث شد قیمت خودرو در بازار با افزایش بعضا 20 تا 50درصدی همراه شود و حاشیه شدیدی در بازار خودرو به‌وجود آید.
افزایش قیمت ارز و آزاد شدن ارز برای خودروسازان و قطعه سازان قطعا موجب افزایش قیمت خودرو و جهش آن در ماههای آینده خواهد شد. مسالهای که میتواند قیمت خودرو را تا دو برابر هم افزایش دهد. در همین زمینه منصور معظمی با اشاره به جلسه مشترک سازمان گسترش با وزیر صنعت، قطعهسازان و خودروسازان میگوید: «در جلسه مذکور برای تامین خودرو در سال جاری برنامه ریزی انجام شد و بر این اساس تصویب شد که ارز موردنیاز تولید خودرو و قطعه به‌طور کامل از طریق بانک مرکزی تامین شود. به‌نظر میرسد وزارت صمت هم جهش احتمالی قیمت خودرو در بازار و اینبار در کارخانه را احساس کرده و به دنبال راهی است تا ارز مورد نیاز صنعت خودرو را تامین کند. چرا که با بالا رفتن هزینه های تولید به سبب افزایش قیمت قطعات شاهد کاهش تولید خودرو خواهیم بود؛ مساله ای که میتواند قیمت خودرو را دستخوش تغییرات ناخوشایندی کند.»
رئیس هیات عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران درمورد تاخیر دریافت خودرو نیز اظهار میکند: «بعد از تغییری که در نرخ ارز صورت گرفت، هجوم قابل توجه و گرایش بالایی نسبت به خرید خودرو در جامعه به وجود آمد که نسبت به گذشته بسیار نامتعارف بود و تقاضای بازار را به شدت افزایش داد، همین باعث نارضایتی بحق در بین مشتریان شده است. نکته جالب در این خصوص این است که با هجوم مردم به بازار برای خرید خودرو در ماههای گذشته، تیراژ خودروسازان نیز کاهش پیدا کرده است. ادامه این روند باعث خواهد شد تا در ماههای آینده با کاهش و منفی شدن تولید خودرو در کشور مواجه شویم تا حدی که شاید در پایان سال تولید خودرو 30 تا 80 درصد کاهش پیدا کند. براساس جدیدترین آمار خودروسازان بزرگ کشور تاکنون حدود 38 درصد افت تولید را تجربه کرده اند و آنچه واضح است اینکه با تدوام وضعیت فعلی و کاهش توان خرید مشتریان، احتمال کاهش 80 درصدی ظرفیت تولید نیز دور از ذهن نخواهد بود؟