به گزارش خودروشناس و به نقل از اقتصاد آنلاین، جواد هاشمی؛ هرچند بازار خودرو از نیمه مرداد ماه و همزمان با آغاز به کار دولت جدید سرنوشت نامعلومی داشته اما وضعیت این بازار در دو هفته گذشته حتی پیچیده‌تر نیز شده است، تا جایی که مشخص نیست کدام نهاد و با کدام برنامه برای مدیریت صنعت خودرو وارد گود خواهد شد.
دو هفته قبل اعلام شد که با تایید ستاد تنظیم بازار قیمت محصولات ایران خودرو و سایپا، بین ۱۵ تا ۱۹ درصد افزایش خواهند یافت و این دو شرکت به محض اعلام قیمت‌های جدید، اعلام کردند که فروش فوق العاده محصولات خود را آغاز خواهند کرد و حتی با قیمت‌های جدید ثبت نام از تعدادی از متقاضیان نیز شروع شد.
با گذشت ۴۸ ساعت از این تصمیم، این بار ابراهیم رئیسی – رئیس‌جمهوری – اعلام کرد که قیمت‌های جدید اعتبار ندارند و فعلا خودرو با نرخ گذشته به فروش خواهد رسید. به این ترتیب خودروسازانی که از متقاضیان پول بیشتری گرفته بودند اعلام کردند که خودرو را با نرخ قبل خواهند فروخت و ارقام اضافه را به حساب آنها باز می‌گردانند.
قیمت‌ها در حالی به نرخ‌های سابق بازگشت که از حدود شش ماه قبل که شورای رقابت مجوز افزایش قیمت رسمی خودرو را صادر کرده بود تا کنون نرخ تازه‌ای اعلام نشده است. این در حالی است که شورای رقابت اعلام کرده بود که در هر فصل و متناسب با نرخ تورم بخشی اعلامی از سوی بانک مرکزی قیمت تازه خودروها را اعلام خواهد کرد.
آنطور که از شواهد کار به نظر می‌رسید، شورای رقابت در قیمت‌های جدید کنار گذاشته شده بود و ستاد تنظیم بازار به عنوان بازیگر اصلی قیمت‌گذاری خودرو معرفی شد، موضوعی که باز هم به شکل رسمی تایید نشد تا جایی که ارض اقدس – عضو شورای رقابت – اعلام کرد که هیچ ابلاغیه‌ای مبنی بر کنار رفتن شورای رقابت از قیمت‌گذاری خودرو به این نهاد تحویل نشده است.
این سردرگمی در اجرای سیاست‌های جدید خودرویی کشور، بیش از همه برای متقاضیان خودرو دردسر ساز شده است. تا جایی به نظر می‌رسد ایران خودرو و سایپا که خود را برای افزایش قیمت آماده کرده بودند با بازگشت نرخ‌ها به حالت سابق، ترجیح داده‌اند فروش فوق العاده محصولات خود را تا اطلاع ثانوی متوقف کنند. این در حالی است که مدیران این دو شرکت به صراحت وعده آغاز فروش‌های فوق العاده هفتگی را داده بودند.
فرشاد مقیمی – مدیرعامل ایران خودرو – پس از افزایش قیمت‌ها گفته بود: طبق برنامه‌ای که به آن اشاره شد، رشد تولید و رشد عرضه را در دستور کار قرار داده‌ایم که برنامه هفتگی آن را به وزیر صنعت، معدن و تجارت (صمت) تعهد کرده‌ایم و بر اساس همان تعهدات به بازار خودرو عرضه خواهیم کرد. همانطور که از روز گذشته اطلاعات افزایش قیمت‌ها در سایت ما بارگذاری شد و از امروز ( ۱۹ آبان) طرح فروش جدید را اجرا کرده‌ایم و کار آغاز شده است، هر هفته ایران خودرو عرضه فوری و فروش فوق‌العاده را اجرا خواهد کرد. ما بر اساس تعهداتمان عرضه را بیشتر می‌کنیم. این افزایش عرضه بیشتر به معنای کاهش التهاب در بازار و دسترسی بهتر مردم به خودرو از طریق خودروساز خواهد بود.
جواد سلیمانی – مدیرعامل سایپا – نیز گفته بود: برنامه‌ریزی شده است که حداقل ۱۰ درصد افزایش تولید در امسال داشته باشیم. سال گذشته حدود ۴۰۰ هزار دستگاه تولید داشتیم و امسال این عدد به ۴۴۰ هزار دستگاه افزایش پیدا خواهد کرد. ضمن اینکه از خودروهای کف پارکینگ هم حدود ۱۰ هزار دستگاه به بازار عرضه خواهد شد. در مجموع حدود ۵۰ هزار دستگاه تا انتهای سال افزایش عرضه خواهیم داشت. در طول هفته گذشته و هفته اخیر، افزایش تولید ۲۰۰ دستگاهی در روز داشته‌ایم و تولید هفتگی سایپا از ۷۵۰۰ به ۸۵۰۰ دستگاه افزایش یافته است.
هرچند برنامه دو خودروساز بزرگ کشور بر اساس افزایش قیمت‌های جدید ریخته شده بود اما در روزهای گذشته بدون هیچ توضیح دقیقی، عرضه خودرو به شکل فروش فوق العاده را متوقف کرده‌اند و به نظر می‌رسد ترجیح می‌دهند با فروش به شکل مشارکت در تولید که امکان جابه‌جایی نرخ در آنها وجود دارد فعلا محصولات خود را عرضه کنند.
جدای از بدقولی خودروسازان در فروش، وعده دیگری که از سوی آن ها ارائه شده بود، کاهش التهاب بازار با عرضه‌های جدید و گسترده بود، وعده‌ای که از چند ماه قبل بارها بر آن تاکید شده اما در عمل هنوز نشانی از آن به چشم نمی‌خورد. با افزایش کوتاه مدت قیمت‌های رسمی، بازار آزاد نیز با افزایش قیمت مواجه شد اما در شرایطی که به نظر می‌رسید با عبور از این شوک، قیمت‌ها تثبیت خواهند شد، سیاست دولت به سمت کاهش دوباره قیمت‌ها حرکت کرد.
در کنار مردم، خودروسازان نیز در یک بلاتکلیفی تازه قرار گرفته‌اند. در شرایطی که میزان بدهی و زیان انباشته دو خودروساز کشور به مرز ۲۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده، افزایش قیمت رسمی خودرو لااقل در کوتاه مدت از زیان عملیاتی آنها خواهد کاست تا تولید جدید به معنی زیان جدید نباشد اما با توقف این دستور، به نظر می‌رسد همه بازیگران منتظر اعلام تصمیم جدید دولت هستند.
چند هفته از وعده وزیر صمت که گفته بود ظرف دو هفته برنامه خودرویی این وزارت خانه منتشر می‌شود گذشته و با گذشت حدود سه ماه از آغاز به کار دولت سیزدهم هنوز از برنامه این دولت برای خودرو رونمایی نشده است.
مشکلات مربوط به قرعه کشی خودرو، انتقادات فراوان از فرمول شورای رقابت، زیان انباشته و عملیاتی خودروسازان، معضل نقدینگی قطعه سازان، جا ماندن از برنامه‌ریزی سالانه تولید خودرو، فاصله قیمتی چند ده میلیون تومانی میان قیمت‌های رسمی و بازار و کاهش جدی قدرت خرید اقشار کم درآمد در بازار خودرو، تنها بخشی از معضلاتی است که این صنعت مهم در ماه‌های گذشته با آن مواجه بوده و دولت جدید با ادامه سیاست‌های فعلی برای عبور از این بحران‌ها یا باید منتظر یک معجزه باشد یا در نهایت به سمت اتخاذ تصمیمات سخت و تعیین‌کننده در بازار خودرو حرکت کند، تصمیمی که باید چند ماه قبل گرفته می‌شد.